Gənclərin xarici ölkələrin nüfuzlu ali təhsil müəssisələrində təhsil almaları üçün seçim bir sıra meyarlar üzrə aparılacaq.

"Marja" xəbər verir ki, bu, Baş nazir Əli Əsədovun təsdiqlədiyi “Gənclərin xarici ölkələrin nüfuzlu ali təhsil müəssisələrində təhsil almalarına dair 2022-2026-cı illər üçün Dövlət Proqramı” çərçivəsində xaricdə təhsil alacaq gənclərin seçilməsi meyarları və prosedurları üzrə Qayda”sında öz əksini tapıb.

Qeyd olunub ki, proqram iştirakçısının bakalavriat səviyyəsi üzrə seçilməsi üçün namizədin ölkənin ali təhsil müəssisələrinin bakalavriat səviyyəsinə tələbə qəbulu üzrə aparılan qəbul imtahanları çərçivəsində müraciət etdiyi sahəyə uyğun olaraq texniki və texnoloji, təbiət, kənd təsərrüfatı, səhiyyə, rifah və xidmət, əsas (baza ali) tibb təhsili və xüsusi təyinatlı ixtisas qrupları üzrə yekun olaraq ən azı 400, digər sahələr üzrə ən azı 550 bal toplaması əsas meyarlardan biri olacaq.

Həmçinin oxu

Xaricdə təhsil alacaq gənclərin seçilməsi qaydası təsdiqləndi

Xaricdə təhsil üzrə sənədlərin qəbulu proseduru müəyyənləşib

“Gənclərin xarici ölkələrin nüfuzlu ali təhsil müəssisələrində təhsil almalarına dair 2022-2026-cı illər üçün Dövlət Proqramı” çərçivəsində sənədlərin qəbulu proseduru müəyyənləşib.

Bu, Nazirlər Kabineti tərəfindən təsdiqlənən “Gənclərin xarici ölkələrin nüfuzlu ali təhsil müəssisələrində təhsil almalarına dair 2022-2026-cı illər üçün Dövlət Proqramı” çərçivəsində xaricdə təhsil alacaq gənclərin seçilməsi meyarları və prosedurları üzrə Qayda”da əksini tapıb.

Qərara əsasən, Proqram iştirakçılarının seçimi barədə elan, namizədlərdən sənədlərin qəbulunun son tarixi göstərilməklə, hər tədris ilinin hər semestrinin başlanmasına azı 6 (altı) ay qalmış Nazirliyin rəsmi internet saytında verilir.

- Namizəd proqram iştirakçılarının seçimi prosedurunda iştirak etmək üçün sənədlərin qəbulu müddətində Nazirliyin rəsmi internet saytında “Xarici ali təhsil müəssisəsində bakalavriat və ya magistratura səviyyələri üzrə təhsil almaq üçün elektron ərizə”ni doldurur və onu təsdiq edir. “İnzibati icraat haqqında” qanunun tələbləri, həmçinin namizədin uyğunluğunun qiymətləndirildiyi meyarlar nəzərə alınmaqla ərizəyə aşağıdakı sənədlər əlavə edilir:

bakalavriat səviyyəsi üzrə təhsil almaq məqsədilə:

- namizədin cari tədris ilində ümumtəhsil müəssisələrinin buraxılış sinfində (XI sinif və ya xaricdə təhsil aldıqda müvafiq buraxılış sinfi) təhsil almasını təsdiq edən arayış və ya tam orta təhsil və ya orta ixtisas təhsili haqqında dövlət sənədinin surəti;

- namizədin xarici ali təhsil müəssisəsinə qəbul edildiyini və ya namizədin xarici ali təhsil müəssisəsində təhsil aldığını təsdiq edən sənədin (ingilis, rus və türk dillərindən başqa digər dillərdə olan sənədlərin notariat qaydasında təsdiq edilmiş Azərbaycan dilinə tərcüməsi) surəti;

- namizədin təhsil alacağı xarici ali təhsil müəssisəsinin tədris dilini bilməsinə dair beynəlxalq səviyyəli dil sertifikatının surəti;

- namizədin ölkənin ali təhsil müəssisələrinin bakalavriat səviyyəsinə tələbə qəbulu üzrə aparılan qəbul imtahanının nəticəsi barədə məlumat;

- namizədin beynəlxalq təhsil proqramları üzrə müəyyən edilmiş keçid ballarının minimum və maksimum hədləri aralığında göstəricisini təsdiq edən müvafiq təhsil müəssisəsindən arayışın surəti;

- namizədin beynəlxalq səviyyədə tanınan imtahan (SAT və ya ACT) nəticəsi üzrə göstəricisini təsdiq edən müvafiq arayışın surəti;

- namizədin beynəlxalq olimpiada qalibi olduğunu təsdiq edən diplom və ya sertifikatın (ingilis, rus və türk dillərindən başqa digər dillərdə olan sənədlərin notariat qaydasında təsdiq edilmiş Azərbaycan dilinə tərcüməsi) surəti;

- namizədin sağlamlığı haqqında arayış (forma AZS- 086/1) surəti;

magistratura səviyyəsi üzrə təhsil almaq məqsədilə:

- namizədin cari tədris ilində ali təhsil müəssisəsinin sonuncu tədris ilində təhsil almasını təsdiq edən arayış və ya bakalavr ali peşə-ixtisas dərəcəsi haqqında dövlət sənədinin surəti;

- namizədin xarici ali təhsil müəssisəsinə qəbul edildiyini və ya namizədin xarici ali təhsil müəssisəsində təhsil aldığını təsdiq

edən sənədin (ingilis, rus və türk dillərindən başqa digər dillərdə olan sənədlərin notariat qaydasında təsdiq edilmiş Azərbaycan dilinə tərcüməsi) surəti;

- bakalavriat səviyyəsi üzrə xarici ali təhsilə aid kvalifikasiyanın tanınmasına dair şəhadətnamənin (xaricdə ali təhsil aldıqda) surəti;

- namizədin xarici ali təhsil müəssisəsində təhsil alma bacarıqları barədə rəyi özündə ehtiva edən ali təhsil müəssisəsi və ya elmi müəssisə və təşkilatda çalışan professor-müəllim heyətinin ən azı 2 (iki) üzvü tərəfindən verilmiş tövsiyə məktubunun (namizəd əmək fəaliyyəti ilə məşğul olduğu halda, məktublardan biri onun işəgötürəni tərəfindən təqdim edilə bilər) surəti;

- namizədin təhsil alacağı xarici ali təhsil müəssisəsinin tədris dilini bilməsinə dair beynəlxalq səviyyəli dil sertifikatının surəti;

- namizədin transkriptinin (ÜOMG göstərilməklə) surəti;

- Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2019-cu il 26 iyun tarixli 1354 nömrəli Sərəncamı ilə təsis edilmiş “Yüksəliş” müsabiqəsinin qalibi olduğunu təsdiq edən sənədin surəti;

- namizədin sağlamlığı haqqında arayışın (forma AZS-086/1) surəti.

Elektron ərizə namizəd tərəfindən təsdiq edildikdən sonra

namizəd üçün Nazirliyin rəsmi internet saytından girişi olan elektron şəxsi kabinet yaradılır. Elektron şəxsi kabinet vasitəsilə namizəd istənilən vaxt elektron ərizəsinin cari statusu barədə məlumatı əldə edə bilər, habelə bu Qayda ilə müəyyən edilmiş sənədləri və məlumatları təqdim və əldə edə bilər. Elektron ərizə namizəd tərəfindən təsdiq edildikdən sonra məlumatların tamlığı qanunla müəyyən edilmiş müddətdə yoxlanılır. Elektron şəxsi kabinetə ərizə və ya sənədlərin natamamlığı və ya uyğunsuzluğu barədə məlumat göndərildikdən sonra namizəd 3 (üç) iş günü ərzində onların tamlığını təmin edib təkrar elektron ərizəni təsdiq etməlidir. Sənədlərin tamlığı yoxlanıldıqdan sonra 30 (otuz) gün ərzində bu Qaydanın 2.3.1-ci yarımbəndinə əsasən namizədin seçim meyarlarına uyğunluğunun qiymətləndirilməsi aparılır və namizədin müsahibəyə buraxılması, yaxud müsahibəyə buraxılmaması barədə məlumat onun elektron şəxsi kabinetinə və elektron ərizəsində qeyd etdiyi digər əlaqə vasitələri ilə ona göndərilir.

Aşağıdakı hallarda namizəd müsahibəyə buraxılmır:

- bakalvriat və magistratura səviyyələri üzrə sənədlər natamam təqdim olunduqda və ya həmin sənədlərdə uyğunsuzluqlar aşkar edildikdə;

- qiymətləndirmə nəticəsində namizədin seçim meyarlarına uyğun olmadığı müəyyən edildikdə.

Eyni zamanda müsahibənin keçirilməsi qaydası da müəyyən edilib. Namizədlərlə müsahibələri Nazirlik tərəfindən yaradılan və ictimai əsaslarla fəaliyyət göstərən müsahibə komissiyaları aparır. Müsahibə komissiyalarının tərkibi 3 (üç) nəfərdən az olmamaqla, Nazirliyin, Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Fondunun və namizədlərin ixtisas istiqamətlərinə uyğun sahədə dövlət siyasətini (tənzimləməni) həyata keçirən dövlət orqanlarının (qurumlarının) əməkdaşlarından və cəlb edilmiş mütəxəssislərdən formalaşdırılır. Müsahibə komissiyalarına üzv olan Nazirliyin əməkdaşları həmin komissiyalara sədrlik edirlər.

Müsahibə komissiyalarının üzvləri aşağıdakı tələblərə riayət etməlidirlər:

- müsahibəyə təyin edilmiş vaxtda gəlmək və ya qoşulmaq;

- müsahibəni üzrlü səbəb olmadan tərk etməmək;

- müsahibənin aparılmasına mane olan texniki, rabitə və digər vasitələrdən istifadə etməmək;

- meyarlara uyğunluğunun qiymətləndirilməsi üçün zəruri olan suallar vermək;

- sualları verərkən, 20 (iyirmi) dəqiqədən artıq olmamaqla vaxt həddinə riayət etmək;

- müsahibənin gedişi zamanı namizədin bu və ya digər meyara uyğun olub-olmaması barədə fikir bildirməmək;

- müsahibənin aparılmasına mane olan digər hərəkətlərə yol verməmək;

- namizədin qiymətləndirilməsi nəticələrinin məxfiliyinə riayət etmək.

Namizədlər aşağıdakı tələblərə riayət etməlidirlər:

- müsahibəyə təyin edilmiş vaxtda gəlmək və ya qoşulmaq;

- üzrlü səbəbdən müsahibədə iştirak edə bilməyəcəyi təqdirdə, təyin edilmiş müsahibə tarixinə azı 1 (bir) iş günü qalmış Nazirliyə bu barədə məlumat vermək;

- müsahibəni üzrlü səbəb olmadan tərk etməmək;

- Qaydada göstərilən sənədlərin əslini və ya notariat qaydasında təsdiq edilmiş surətlərini (ingilis, rus və türk dillərindən başqa digər dillərdə olan sənədlərin notariat qaydasında təsdiq edilmiş Azərbaycan dilinə tərcüməsini) müsahibədə müsahibə komissiyasına təqdim etmək;

- müsahibə komissiyasının üzvlərinə hörmətlə yanaşmaq, onların suallarını, tapşırıqlarını sonadək dinləmək;

- suallara mahiyyəti üzrə cavab vermək;

- müsahibənin aparılmasına mane olan texniki, rabitə və digər vasitələrdən istifadə etməmək.

Namizəd müsahibəyə müəyyən edilmiş vaxtda gəlmədikdə, müsahibə komissiyasının üzvləri tərəfindən onun müsahibədə iştirak etməməsi barədə akt tərtib edilir. Məlumat vermədən müsahibədə iştirak etməyən namizədlə həmin tədris ili üçün aparılan seçim çərçivəsində yeni müsahibənin keçirilməsinə yol verilmir. Məlumat verməklə müsahibədə iştirak etməyən namizədlə İdarəetmə Qrupunun qərarı ilə həmin tədris ili üçün aparılan seçim çərçivəsində 1 (bir) dəfədən artıq olmamaqla yeni müsahibənin keçirilməsinə yol verilir. Müsahibə komissiya üzvlərinin yarıdan çoxu iştirak etdikdə səlahiyyətlidir. Müsahibələrin nəticələri protokollaşdırılır. Müsahibənin nəticəsi barədə protokol müsahibə komissiyasının iclasında iştirak edən bütün üzvlər tərəfindən imzalanır.Hər iş günü ərzində müsahibələrin keçirilməsi üçün ayrılmış müddət 6 (altı) saatdan artıq olmamalıdır. Namizədləri əvvəlcədən məlumatlandırmaqla müsahibələrin videoçəkilişi aparılır. Müsahibənin keçirildiyi tarix və məkan barədə məlumat müsahibənin keçirilməsinə azı 3 (üç) iş günü qalmış müsahibə komissiyasının üzvlərinə, namizədin elektron şəxsi kabinetinə və elektron ərizəsində qeyd etdiyi digər əlaqə vasitələri ilə ona göndərilir. Müsahibə keçirilən gün müsahibədə iştirak edəcək namizədlərin siyahısı və bu Qaydada göstərilən qaydada namizədin seçim meyarlarına uyğunluğunun qiymətləndirilməsinin nəticələri müsahibə başlamazdan əvvəl müsahibə komissiyasına təqdim edilir. Hər bir namizədlə müsahibə fərdi qaydada, Azərbaycan dilində və (və ya) namizədin təhsil almaq istədiyi tədris dilində, 20 (iyirmi) dəqiqədən artıq olmamaqla aparılır.

Namizədin meyarlara uyğunluğunun qiymətləndirilməsi namizədin iştirakı olmadan, müsahibə komissiyasının müsahibədə iştirak edən hər bir üzvü tərəfindən verilən qiymətlər əsasında aparılır. Müsahibə komissiyalarının üzvləri tərəfindən namizədlərə verilən qiymətlərin yuxarı həddi aşağıdakı kimi müəyyən edilir:

- təhsil almaq istədiyi ixtisas üzrə namizədin bilik və bacarıqları – 20 bal;

- məntiqi mühakimə yeritmək bacarıqları – 15 bal; 4.16.3. kommunikasiya bacarıqları, özünəinam və inandırma qabiliyyəti – 15 bal.

Namizədin meyarlara uyğun olub-olmaması onun müsahibənin nəticələrinə görə əldə etdiyi yekun qiymətlə müəyyən edilir. Namizədin əldə etdiyi yekun qiymət aşağıdakı düsturla hesablanır:

Y = (üzv1 + üzv2+...+ üzvn) ÷ n Y – namizədin əldə etdiyi yekun qiymət;

üzv1, üzv2, üzvn – müsahibə komissiyasının hər bir üzvü tərəfindən verilmiş qiymətlərin cəmi;

n – müsahibədə iştirak edən müsahibə komissiyası üzvlərinin sayı.

Namizədin yekun qiyməti 40 və daha artıq olduqda, namizəd bu Qaydada göstərilən meyarlara uyğun hesab olunur. Müsahibə nəticələrinə görə proqram iştirakçılarının sayı ayrılmış təhsil yerlərinin sayından çox olduqda, təhsil yerləri ilk növbədə bu Qaydaya uyğun olaraq proqram iştirakçısı hüququ qazanmış şəxslər arasında bölüşdürülür, qalan təhsil yerləri isə namizədlərin yekun müsahibə qiymətlərinə uyğun olaraq ən yüksəkdən başlayan sıralama ilə müəyyən edilir. Yekun müsahibə balı eyni olan iki və daha çox namizədi bir-birindən fərqləndirmək məqsədilə aşağıda qeyd edilən ardıcıllıqla əlavə göstəricilərdən istifadə edilir:

- yüksək texnologiyalara əsaslanan ixtisaslar üzrə müraciət;

- namizədin ölkənin ali təhsil müəssisələrinin bakalavriat səviyyəsinə tələbə qəbulu üzrə aparılan qəbul imtahanları çərçivəsində 600 bal və ondan yuxarı bal toplaması;

- beynəlxalq təhsil proqramlarında təhsil alması;

- namizədin təhsil alacağı xarici ali təhsil müəssisəsinin tədris dilini dillər üzrə ümumavropa çərçivə sənədinə uyğun olaraq C2 səviyyəsində bilməsi;

- namizədin bakalavriat səviyyəsi üzrə məzun olduğu xarici ali təhsil müəssisəsinin beynəlxalq reytinqlərin (“Times Higher

Education (THE) World University Rankings” və ya “Academic Ranking of World Universities (Shanghai) hər hansı birində cari təqvim ilindən əvvəlki təqvim ilinin nəticələrinə görə 500-cü yerdən aşağı olmayan sırada yer alması;

- Azərbaycan Respublikasının ali təhsil müəssisələrində yaradılmış “Savadlı, Bacarıqlı və Hazırlıqlı” tələbələrdən ibarət SABAH Qrupları üzrə məzun olması.

Namizədin yekun qiyməti namizədin elektron şəxsi kabinetinə və elektron ərizəsində qeyd etdiyi digər əlaqə vasitələri ilə ona göndərilir. Namizədin bu Qaydaya uyğun olaraq təqdim etdiyi sənədlər müsahibə başa çatdıqdan dərhal sonra namizədə qaytarılır. Namizəd qəbul edilmiş qərardan inzibati və ya məhkəmə qaydasında şikayət verə bilər. Proqram iştirakçısı seçilmiş namizədlərin siyahısı Nazirliyin əmri ilə təsdiq edilir və onlarla Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti tərəfindən müəyyən edilmiş qaydada xarici ali təhsil müəssisəsində təhsilin maliyyələşdirilməsini tənzimləyən müqavilə bağlanılır.

Dövlət Proqramıyla xaricdə təhsil alanların viza və yaşayış xərcləri qarşılanacaq

Dövlət Proqramı çərçivəsində xarici ali təhsil müəssisələrində bakalavriat və magistratura səviyyələri üzrə təhsili maliyyələşdirilən Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olan gənclərin seçimi Nazirlər Kabinetinin müəyyən etdiyi seçim meyarları və prosedurları əsasında həyata keçiriləcək.

Bu, “Gənclərin xarici ölkələrin nüfuzlu ali təhsil müəssisələrində təhsil almalarına dair 2022-2026-cı illər üçün Dövlət Proqramı” çərçivəsində xarici ali təhsil müəssisələrində təhsilin maliyyələşdirilməsi qayda”sında əksini tapıb.

Qaydaya əsasən, Proqram iştirakçılarının xarici ölkələrin ali təhsil müəssisələrində bakalavriat və magistratura səviyyəsi üzrə təhsili Dövlət Neft Fondunun vəsaiti, beynəlxalq təşkilatların texniki və maliyyə yardımları, kredit və qrantlar, mülkiyyət formasından asılı olmayaraq xarici və yerli hüquqi şəxslərin, habelə fiziki şəxslərin ianələri hesabına bu Qayda ilə müəyyən edilmiş hallarda və qaydada maliyyələşdirilir.

Proqram iştirakçılarının təhsilinin maliyyələşdirilməsi məzun olduqdan sonra ölkəyə qayıdaraq 5 il müddətinə əmək fəaliyyəti ilə məşğul olmaq şərtilə həyata keçirilir. Proqram iştirakçılarının təhsilinin maliyyələşdirilməsi Təhsil Nazirliyi və proqram iştirakçısı arasında bağlanılan müqavilə əsasında həyata keçirilir. Müqavilənin forması Nazirlik tərəfindən müəyyən edilir.

Proqram iştirakçılarının təhsilinin maliyyələşdirilməsi Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2018-ci il 26 noyabr tarixli 711 nömrəli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “2019-2023-cü illər üçün Azərbaycan Respublikasında ali təhsil sisteminin beynəlxalq rəqabətliliyinin artırılması üzrə Dövlət Proqramı”na əsasən Nazirliyin nəzdində yaradılmış Dövlət Proqramının idarəetmə qrupu tərəfindən icra olunur.

Proqram iştirakçılarının təhsilinin maliyyələşdirilməsi üçün
vəsaitlər Nazirliyin təqdim etdiyi sifarişlər əsasında bu Qaydada göstərilən subyektlər tərəfindən xarici valyuta ilə və ya sifarişin rəsmiləşdirildiyi tarixə Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının müəyyən etdiyi rəsmi məzənnəyə uyğun Azərbaycan manatı ilə İdarəetmə Qrupunun xəzinə hesabına köçürülür.

Proqram iştirakçılarının xərclərinin nələrdən ibarət olduğu məlum olub.

Proqram iştirakçılarının təhsilinin maliyyələşdirilməsi onların aşağıdakı xərclərini əhatə edir:

-təhsil xərcləri;

-viza və təhsil aldığı ölkədə qeydiyyat xərcləri;-aylıq yaşayış xərcləri;

-tibbi sığorta xərcləri;

-beynəlxalq nəqliyyat xərcləri;

-bank və plastik kart xərcləri.

Proqram iştirakçılarının ailə üzvlərinin və digər qohumlarının xərclərinin maliyyələşdirilməsi həyata keçirilməyəcək.

Təhsil xərclərinə təhsil haqqı, xarici ali təhsil müəssisəsində qeydiyyat haqqı və proqram iştirakçısının təhsili ilə bağlı ödənilməsi xarici ali təhsil müəssisəsi tərəfindən mütləq tələb olunan xərclər
aiddir.

Viza və proqram iştirakçısının təhsil aldığı ölkədə qeydiyyat
xərclərinə həmin ölkəyə vizanın rəsmiləşdirilməsinə görə tutulan rüsum, vizanın rəsmiləşdirilməsi ilə bağlı tibbi müayinə xərcləri və proqram iştirakçısının təhsil aldığı ölkədə qeydiyyata alınması xərcləri aiddir.

Aylıq yaşayış xərclərinə yataqxana və ya mənzil kirayəsi, qidalanma, tədris materialları ilə təminat və digər xərclər (şəhərdaxili nəqliyyatdan istifadə, telefon danışıqları və s.) aiddir. Bu xərclər proqram iştirakçısının tədris ilinin başlanması və bitməsi tarixləri üzrə təhsil aldığı ölkədə olduğu dövrü əhatə edir.

Proqram iştirakçısının aylıq yaşayış xərclərinin məbləği və valyutası bu Qaydanın əlavəsinə uyğun olaraq müəyyən edilir.

Tibbi sığorta xərclərinə proqram iştirakçısının təhsil aldığı ölkədə təhsil müddəti ərzində tibbi sığortası üçün ödənilən icbari sığorta haqqı aiddir.
Eyni zamanda, fors-major hallarında (baş verən zəlzələ, yanğın, təbii fəlakət, müharibə və digər fövqəladə hallar) və ya proqram iştirakçısının təhsil aldığı ixtisas iki və ya daha artıq ölkənin ali təhsil müəssisəsində aparıldığı halda icbari tibbi sığorta üçün ödənilən sığorta haqqı da bu xərclərə aid edilir.

Beynəlxalq nəqliyyat xərclərinə proqram iştirakçısının hər tədris ili üçün tədris ilinin əvvəlində bir dəfə təhsil yerinə gedişi və tədris ilinin sonunda Azərbaycan Respublikasına gəlişi üçün təyyarə (“ekonom-sinif” üzrə bir baqaj ödənilməklə) və ya beynəlxalq reyslər üzrə digər ictimai nəqliyyat vasitəsi biletinin qiyməti aiddir. Fors-major hallarında uçuşla bağlı icbari qaydada tələb olunan tədbirlərə görə xərclər beynəlxalq nəqliyyat xərclərinə aid edilir.

Bank və plastik kartların xərclərinə proqram iştirakçılarının təqaüd kartlarına görə tələb edilən illik xidmət haqqı və təhsilinin maliyyələşdirilməsi ilə bağlı bank xidmətləri haqqının ödənilməsi xərcləri aiddir.